4113 Netherlands Indies, V.O.C. Credit Letter Issue - Een Ryxdaalder Vereenigde Oost-Indische Compagnie, 2.4. 1799 PS 60 Het eerste papiergeld in Nederlands-Indië en de Oost-Indische bezittingen. Aan het einde van de 18 eeuw verscheen in Nederlands-Indië de eerste vorm van papiergeld. De biljetten werden uitgegeven door de Vereenigde Oost-Indische Compagnie, die in de Oost mede de Nederlandse belangen behartigde. In de loop van de tijden waren er nogal wat geld transporten uit Nederland verloren gegaan en de oorlogen met Engeland hinderde de transporten met grote regelmatig. Vervolgens was de politieke onzekere situatie in Europa met de Franse revolutie en later de oorlog tussen Engeland en Frankrijk, die mede geleid had tot Engelse bezetting van de Nederlandse bezittingen in de Oost en West, waar vooral de VOC ook last van had. Mede hierdoor zette het verval van de VOC in de tweede helft van de 18de eeuw zich in, en de daarmee gepaard gaande geldnood en het gebrek aan (edele) metalen voor het aanmunten, leidde in 1782 tot het aanmaken en uitgeven van papieren geld. De biljetten werden uitgegeven in de periode, waar ook in Frankrijk het papiergeld hernieuwd zijn intrede deed en een aantal andere landen in Europa zich hier inmiddels ook van bedienden (Zweden, Denemarken, Verenigd Koninkrijk). Eerst werden rentende dragende obligaties uitgegeven (6%) in biljetten van 25, 50, 100, 200, 300, 400, 500 en 1000 rijksdaalders. In 1783 werd de rente al niet meer toegepast. De biljetten waren steeds in veelvouden van rijksdaalders, vanaf 1 tot en met 1000 rijksdaalders. De koers van deze krediet papieren en de inwisseling tegen contanten was een probleem gezien de berooide toestand van de VOC en leidde ertoe dat de biljetten behoorlijk deprecieerden en tegen lagere koers verkochten (tot wel 15 % lager). Kort voor het einde van de VOC (in 1799 failliet) en daarna heeft het Gouvernement nog nieuwe emissies uitgegeven en zo ook nog onder Franse bezetting (uit naam van Lodewijk Napoleon) en Engelse bezetting (op naam van de English East India Company (EEIC)) tot ca 1810. Afgebeeld Een Ryxdaalder uit 1799, goed voor 48 zwaare stuyvers Indisch geld, uitgegeven te Batavia in ‘t Casteel. Het biljet is voorzien van echtheidskenmerken met stempels der VOC op voor- en keerzijde, op geschept papier, en handgetekend door Brongers, Brinkman en Kleijnst (?). # 23797. Het biljet is uiterst zeldzaam.
Quality: F-ZF, centrumgaatje
mei 2010, collectplaza, Start price: € 28000.00 Sell price: niet verkocht, excl 23,8%