Artikelen over munten

 

Klassiek
Middeleeuwen
Modern
Euro's
Algemeen
Anders
 

Startpagina

Een stuiver van 3,4 miljoen euro

Door Arnout Bruins

Van een stuiver kan je niet leven, maar wel als het een Amerikaanse Liberty Head (vrijheidshoofd) uit 1913 is. Deze bracht op drie juni 2005 maar liefst 4,15 miljoen dollar op (3,4 miljoen euro). Dat is 83.000.000 keer de oorspronkelijke waarde van vijf cent. En dat voor een muntje van slechts 21,2 millimeter en maar 5 gram (75% koper, 25% nikkel). Het is het op een na hoogste bedrag dat in de VS ooit voor een munt is betaald. Het hoogste bedrag is 7,6 miljoen dollar (6,2 miljoen euro) voor een gouden 20 dollar uit 1933.

Deze stuivers werden van 1882 tot 1912 geslagen. In februari 1913 werd de afbeelding gewijzigd maar in januari 1913 zijn er nog vijf exemplaren met het oude Liberty Head geslagen bij de munt in Philadelphia. Het meest waarschijnlijk is dat Samuel Brown - medewerker van de munt - de vijf exemplaren heeft gemaakt. Onduidelijk is hoe Brown aan de 1913 stempels kwam. Wie heeft deze stempels gemaakt? En wie heeft de muntpers bediend? Het was in ieder geval niet illegaal om deze stuivers te slaan. Er was immers nog geen nieuwe beeldenaar, en zolang die er niet was mocht met de oude beeldenaar verder worden gewerkt. Brown heeft de vijf stuivers zelf gehouden. In 1919 zette hij een advertentie waarin hij 500 dollar bood (!) op een Liberty Head 1913. Natuurlijk kwamen er geen reacties, hij had ze alle vijf zelf in bezit. Wel begon toen de publiciteitsmachine te draaien. In 1920 toonde hij alle vijf exemplaar op een muntbeurs. Op dat moment kwamen deze stuivers meer en meer in de publiciteit.

Voor nog meer publiciteit zorgde Max Mehl, hij begon een landelijke advertentie campagne. Zelfs op de radio maakte hij reclame. Hij bood veel geld voor iedereen die hem een Liberty Head 1913 kon leveren. De campagne was zo'n enorm succes dat in de steden de trams langzamer reden: de conducteur controleerde alle stuivers of er een 1913 bij zat. Max Mehl zelf verdiende goed aan de verkoop van zijn munten encyclopedie. Helaas voor Max Mehl heeft hij nooit een Liberty Head 1913 kunnen kopen. Alle vijf de exemplaren waren gekocht door kolonel Green. Deze Green was een excentriek verzamelaar niet alleen van munten, hij had ook zijn spoorlijn in Texas, antieke walvisvaarders en een radiostation. Toen Green in 1936 overleed werden de stuivers in 1942 aan verschillende verzamelaars verkocht. De vijf bekende exemplaren zijn vernoemd naar hun bezitters. Hieronder worden ze beschreven.

1. De mooiste is het Eliasberg exemplaar. De kwaliteit hiervan is proof. Louise Eliasberg kocht deze munt in 1948. In 2001 werd deze munt verkocht voor 1,8 miljoen dollar, en in 2003 voor 3 miljoen dollar aan Ed Lee. Ed Lee grapte dat hij met deze munt zijn pensioen zou betalen. Nu is deze munt dus voor 4,15 miljoen verkocht, een winst van meer dan 1 miljoen genoeg voor een mooie oude dag.

wpe1D.jpg (25507 bytes)

Het Eliasberg exemplaar

2. De op een na mooiste is het Olsen exmplaar. In 1944 is de munt waarschijnlijk verkocht aan de Egyptische koning Farouk. Hij heeft ook de duurste munt ter wereld bezeten, de gouden 20 dollar 1933. De stuiver verveelde hem echter al snel omdat hij al een ander had gekocht. Max Mehl mocht de munt veilen, hij bracht 3.750 dollar op. Dit is het enige exemplaar dat Max Mehl ooit in zijn handen heeft gehad.
Deze munt heeft centraal gestaan in een televisie programma, "De 100.000 dollar stuiver", waarin een dief de munt verwisselt voor een namaak exemplaar. Gelukkig kon de politieagent de stuiver teruggeven aan de eigenaar en de boef oppakken.

wpe1E.jpg (11993 bytes)

Het Olsen exmplaar

3. Het Walton exemplaar. Verzamelaar Walton kwam in 1962 om bij een auto ongeluk. Toen zijn nalatenschap werd getaxeerd door het gerenommeerde veilinghuis Stack's, verklaarde deze de munt vals. De familie bewaarde het muntje als souvenir, maar bestede er verder geen aandacht aan. Vandaar dat dit exemplaar jaren 'zoek' was. Toen in 2002 een beloning van 10.000 dollar werd geboden aan de persoon die de missende stuiver kon laten zien, heeft de familie de munt meegenomen. De experts die de munt nu beoordeelden verklaarde de munt echt.

wpe1F.jpg (30212 bytes)

Het Walton exemplaar

4. Het Norweb exemplaar. Dit exemplaar was het eigendom van koning Farouk. In de veiling van de collectie van de koning werd de hele collectie Amerikaanse stuivers als jaargang serie verkocht. Nergens in de catalogus werd aangegeven dat het 1913 jaar extreem zeldzaam was. De familie Norweb heeft deze munt geschonken aan het Smithsonian museum.

wpe20.jpg (26017 bytes)

Het Norweb exemplaar

5. Het McDermott exemplaar. Dit exemplaar heeft circulatie sporen, dat komt omdat McDermott graag bij een grote muntenbeurs aan de bar zat. Bij het afrekenen trok hij dan zijn portefeuille om dan nonchalant te zeggen "nee, niet deze stuiver want daar bestaan er maar vijf van". Zijn weduwe heeft de munt in 1967 verkocht voor 46.000 dollar. De koper heeft het later aan een museum geschonken.

wpe21.jpg (22544 bytes)

Het McDermott exemplaar

Voor dit artikel zijn verschillende Internet bronnen gebruikt.